22 مهر ماه روز جهانی استاندارد برابر با 14 اکتبر می باشد.
می خواهیم به مناسبت نودمین سال تاسیس سازمان استاندارد نگاهی داشته باشیم به تاریخچه، تعریف، وظایف و نامگذاری این روز در تقویم.
نامگذاری روز جهانی استاندارد
اندیشه تشکیل سازمان بین المللی استاندارد در چهاردهم اکتبر سال 1947 در نشست رؤسای مؤسسه های استاندارد بیست و پنج کشور در لندن شکل گرفت. مقر این سازمان در ژنو می باشد. از سال 1970، چهاردهم اکتبر برابر با 22 مهر به نام روز جهانی استاندارد تعیین و نامگذاری شد.
تعریف استاندارد
استاندارد و استاندارد کردن، از پایه های علم و فن آوری است که در پیشرفت صنعت و اقتصاد نقشی بسزا دارد. استاندارد عبارت است از: نظمی مبتنی بر نتایج ثابت علوم، فنون و تجربه های بشری که به صورت قواعد، مقررات و نظام هایی به منظور ایجاد هماهنگی و وحدت رویه، افزایش میزان تفاهم، تسهیل ارتباطات، توسعه صنعت، صرفه جویی در اقتصاد ملی و حفظ سلامت و ایمنی عمومی به کار رود.
تاریخچه مؤسسه
در سال ۱۳۰۴ شمسی اولین حرکت مدون در ارتباط با استاندارد و استاندارد نویسی در ایران با تصویب قانون اوزان و مقیاسها آغاز گردید. در سال ۱۳۳۲ بصورت یک اداره آزمایشگاهی زیر نظر اداره بازرگانی تأسیس گردید که در زمینه کنترل کالاهای وارداتی، صادراتی و تولیدات داخل کشور فعالیت نماید. در سال ۱۳۳۹ قانون “اجازه تاُسیس موسسهاستاندارد ایران ” در شش ماده به تصویب مجلس وقت رسید. در این سال ایران رسماً به عضویت سازمان بینالمللی استاندارد پذیرفته شد.
در سال ۱۳۴۹ قانون مواد الحاقی به قانون موسسهاستاندارد و تحقیقات صنعتی ایران شامل هفده ماده و دو تبصره به تصویب مجلس وقت رسید. در سالهای ۱۳۵۳ تا ۱۳۷۱ تنها مورد بااهمیت انتقال موسسهاستاندارد از وزارت اقتصاد و دارایی به وزارت صنایع و معادن میباشد. در سال ۱۳۷۱ قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسهاستاندارد و تحقیقات صنعتی ایران شامل ۳۰ ماده و ۲۲ تبصره به تصویب مجلس شورای اسلامیرسید که جایگزین کلیه قوانین و مقررات قبلی مؤسسه شد و در حال حاضر نیز قانون اصلی این سازمان میباشد. مؤسسهٔ استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تنها سازمانی در ایران است که بر طبق قانون میتواند استاندارد رسمی فراوردهها را تعیین و تدوین و اجرای آنها را با کسب موافقت شورای عالی استاندارد اجباری اعلام نماید.
هم اکنون سازمان ملی استاندارد در تهران، در ضلع جنوبی میدان ونک قرار دارد.
وظایف مؤسسه
- تدوین و نشر استانداردهای ملی (رسمی) به عنوان تنها مرجع رسمی این وظیفه در کشور
- انجام تحقیقات به منظور تدوین استاندارد، بالا بردن کیفیت کالاهای تولید داخلی، کمک به بهبود روشهای تولید و کارایی صنایع
- ترویج استانداردهای ملی
- نظارت بر اجرای استانداردهای اجباری
- کنترل کیفی کالاهای صادراتی مشمول استاندارد اجباری و جلوگیری از صدور کالاهای نامرغوب به منظور فراهم نمودن امکانات رقابت با کالاهای مشابه خارجی و حفظ بازارهای بینالمللی
- کنترل کیفیت کالاهای وارداتی مشمول استاندارد اجباری به منظور حمایت از مصرف کنندگان و تولید کنندگان داخلی و جلوگیری از ورود کالاهای نامرغوب
- مشارکت در تدوین استانداردهای بینالمللی به عنوان سیستم رسمی اوزان(SI) ترویج سیستم بینالمللی یکاهامقیاسها در کشور و کالیبره کردن وسایل سنجش
- آزمایش و تطبیق نمونه کالا با استانداردهای مربوط، اعلام مشخصات و اظهارنظر مقایسهای و صدور گواهینامههای لازم
- آموزش مستمر مسوولین کنترل کیفیت واحدهای تولیدی